Adalet Bakanı Tunç: “Yapay zeka konusunda mahremiyet hakkı ile kamusal yarar ortasında bir istikrar kurulması şarttır”

Adalet Bakanı Tunç: “Yapay zeka konusunda mahremiyet hakkı ile kamusal yarar ortasında bir istikrar kurulması şarttır”

BARTIN – Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “Yapay zeka, muazzam güce sahip bir araçtır. Fakat unutmayalım ki, teknoloji beşere hizmet etmelidir, insanlık teknolojiye hizmet etmemelidir. Şayet bu istikrar bozulursa, bir insanın hakları, özgürlüğü ve kimliği, yapay zekanın elinde birer sayıya, birer sayıya dönüşüp temel varlığını yitirerek değersizleşebilir. İşte bu yüzden, ferdî bilgilerin korunması hakkı, sırf bir güvenlik problemi değil, bir medeniyetin en çetin imtihanlarından biridir. Ayrıyeten, yapay zeka konusunda mahremiyet hakkı ile kamusal yarar ortasında bir istikrar kurulması şarttır” dedi.

Bartın Üniversitesi ve Kişiler Verileri Koruma Kurulu tarafından düzenlenen “Veri Muhafazanın 44 Yılı: Mahremiyet Perspektifinden Yapay Zeka Çağı” bahisli konferansa katılan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, güvenlik güçleri, yargı ve adliye çalışanını yapay zeka ve mahremiyet konusunda uyararak, “Yapay zeka evet, muazzam güce sahip bir araçtır. Lakin unutmayalım ki, teknoloji beşere hizmet etmelidir, insanlık teknolojiye hizmet etmemelidir” dedi

Bartın Üniversitesi’nde gerçekleşen panelde konuşan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde Siber Güvenlik Kurulu, adalet bakanlığı bünyesinde ‘Yapay zeka bilim komisyonu’ kurulacağını açıkladı.Bakan Tunç, Siber Güvenlik Kurulu hakkında, “Tüm bu çalışmalarımızın yanında Sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında kurulacak ve Adalet Bakanlığımızın da üyesi olduğu Siber Güvenlik Kurulu ile ülkemizin siber güvenliğini daha da güçlendirecek strateji ve siyasetleri belirleyeceğiz. Bu çerçevede geçtiğimiz günlerde kurulan Siber Güvenlik Başkanlığı sayesinde kurumlar ortası uyum aktif formda sağlanacak, tüm bu strateji ve siyasetler, hazırlanacak aksiyon planlarıyla hayata geçirilecek” dedi.

Adalet Bakanlığı’nda oluşturulacak olan Yapay Zeka Bilim Komitesi’nde yargı işçilerinin yanı sıra akademisyen ve bilim adamlarının da yer alacağını hatırlatan Bakan Tunç, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 2 Ekim 2024 tarihinde alınan kararla yapay zekanın kazanımlarına yönelik atılacak adımların belirlenmesi, bu alanda türel altyapının oluşturulması ve yapay zeka kullanımının barındırdığı risklerin önlenmesine ait önlemlerin belirlenmesi hedefiyle araştırma kurulu kurulmuştur. Biz de yapılacak bu çalışmalara teknik dayanak vermek gayesiyle Adalet Bakanlığımız bünyesinde ‘Yapay zeka bilim komisyonu’ kuruyoruz. Bu komite, hem türel alt yapıyı destekleyecek çalışmalar yapacak hem de akademik araştırmalara katkıda bulunacak” formunda konuştu.

Kişisel verilerin güvenliği

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, dijital çağda yapay zeka teknolojilerinin geliştiğini ve arka niyetli düşünce ile algoritmaların şahsî dataların güvenliğini tehdit ettiğini vurgulayarak, “İçinde bulunduğumuz dijital çağda yapay zeka teknolojileri de baş döndürücü bir süratle gelişmektedir. Uygulama alanı giderek artan yapay zeka teknolojilerinin esaslı dönüştürücü tesiri insanoğlunu yeni bir periyodun eşiğine getirmiştir. Ülkemiz bu büyük dönüşüme kayıtsız kalmayarak, on birinci kalkınma planı kapsamında hazırlanan ulusal yapay zeka stratejisi ile bu alandaki çalışmaları hayata geçirmektedir. Yapay zeka bugünün yeni bir kavramı olarak nitelendirilse de bundan tam 65 yıl evvel bilim insanımız Ordinaryüs Profesör Cahit Arf, ‘Makineler düşünebilir mi ve nasıl düşünebilir?’ isimli makalesinde, yapay zekanın temel felsefi ve matematiksel prensiplerini ele almış, bu alanda dünyadaki birinci bilimsel çalışmalardan birine imza atmıştır. Tekrar bundan 9 asır evvel sibernetik ve robotik çalışmaların birinci örneklerini veren El-Cezeri, yapay zekanın önünü açan, medeniyetimizin öncü şahsiyetlerden biri olmuştur. Geçmişimizden gelen bu bilgi birikimini, sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde milli teknoloji atılımıyla geleceğe taşımanın çabası içindeyiz. Günümüzde akıllı yazılımlar, akıllı insansı robotlar, elektronik mukaveleler, en bilinen yapay zeka teknolojileri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu teknolojiler, başta hukuk, sıhhat, eğitim, güvenlik olmak üzere çabucak hemen her dalda farklı uygulamalar ve yazılımlarla günlük hayatımızı kolaylaştırıcı fırsatlar sunmaktadır. Yapay zeka teknolojilerinin, sunduğu bu imkanların yanında birtakım riskleri de beraberinde getirdiği göz gerisi edilmemelidir. Bu teknolojinin yaygınlaşması, tıpkı vakitte şahsî dataların güvenliğini sağlama konusundaki sorumluluğumuzu da artırmaktadır. Zira yapay zeka, şayet kontrolsüz bir biçimde varlık gösterirse, bir insanın en mahrem bilgilerine, onun tüm varlığına hükmedebilir” sözlerini kullandı

Yapay zeka uyarısı

Bakan Tunç, yapay zekanın tüm dünyayı güvenlik konusunda tehdit ettiğini de anlatarak, “Kötü niyetle kullanılan bir algoritma, bir yazılım; karar verme sürecinde, insanı yanlış anlayabilir, kişinin tercihinin ya da niyetinin ardındaki manası yok sayabilir. İşte tam da bu noktada, yapay zeka bağlamında şahsî bilgilerin korunması, salt bir türel düzenleme problemi olmaktan çıkmakta, birebir vakitte insan hak ve onurunun savunulması sorununa dönüşmektedir. Yapay zeka, muazzam güce sahip bir araçtır. Fakat unutmayalım ki, teknoloji beşere hizmet etmelidir, insanlık teknolojiye hizmet etmemelidir. Şayet bu istikrar bozulursa, bir insanın hakları, özgürlüğü ve kimliği, yapay zekanın elinde birer sayıya, birer sayıya dönüşüp temel varlığını yitirerek değersizleşebilir. İşte bu yüzden, şahsî bilgilerin korunması hakkı, sırf bir güvenlik sorunu değil, bir medeniyetin en çetin imtihanlarından biridir. Ayrıyeten, yapay zeka konusunda mahremiyet hakkı ile kamusal yarar ortasında bir istikrar kurulması kaidedir. Bu bakımdan, yapay zeka konusunda yerleşik kural ve sistemlerin faal bir kontrole tabi tutulması son derece kıymetlidir. Bu yapılırken, başta insan onuru ve ferdî özerklik olmak üzere, özel hayatın kapalılığı ve ferdî datalar korunmalıdır. Ayrıyeten eşitlik ve ayrımcılık yapmama, hukuksal güvenlik, bellilik, şeffaflık, bilgi sahipliği, etik standartlar ile hesap verilebilirlik ve mesuliyet prensipleri temel alınarak, türel alt yapının oluşturulmasına yönelik çalışmalar da ihmal edilmemelidir. Gerçekten tüm dünyada yapay zekanın şimdiki hukuka tesiri üzerinde ehemmiyetle durulduğu görülmektedir. Günümüzde robotlardan kaynaklı yaralanmalı ve ölümlü iş kazalarında türel sorumluluğun ne halde olacağı, insansı robotlara vatandaşlık verilip verilemeyeceği, otonom sürüşlerde insansız araçların karıştığı kazalarda hukuksal sorumluluğun ne biçimde olacağı, yapay zekaya türel kişilik verilip verilemeyeceği üzere konular, cevap bekleyen karmaşık bahisler olarak karşımıza çıkmaktadır. Üyesi olduğumuz Avrupa Kurulu, Birleşmiş Milletler üzere memleketler arası kuruluşlar tarafından yapay zekanın hukuka tesiri konusunda ve bu karmaşık sorulara yanıt bulma ismine çalışmalar yapmaktadır” tabirlerine yer verdi

Cep telefonu uyarısı

Bakan Tunç, cep telefonu ile akla gelmeyecek siber taarruzlara maruz kalınabileceğini de kaydederek, “Hepimizin cep telefonları var, akıllı telefonlar cebimizde olduktan sonra artık biz açık bir alandayız. Herkes bizi görüyor. Yani cep telefonu yanımızdaysa biz yalnız başımıza değiliz. Münasebetiyle öteki akınlara da maruz kalabiliriz, mahremiyetimiz de ihlal edilebilir, hata işleyenler de bize ulaşabilir, bizi suça da bulaştırabilirler. Nelerle karşılaşıyoruz? Yani hiç ummadığınız bireyler bilişim yoluyla dolandırıcılığa maruz kalabiliyor. Hasebiyle artık dijital çağda hem bu kabahat işlenmesini artırıyor, hem de hataların aydınlatılmasına yönelik de teknolojik imkanlarını da beraberinde getiriyor. Siber güvenlik teşkilatımız hem jandarmanın, hem emniyet teşkilatımızın, bilhassa nasıl polislerimiz, güvenlik güçlerimiz sokaklarda devriye yapıyor, tıpkı biçimde sanal dünyada da devriye yapıyor, 24 saat tarıyorlar ve yakaladıklarını yargıya teslim ediyorlar. Tüm bunların takibini yapan bir güvenlik teşkilatı yani siber güvenlik teşkilatı var. Sizin ummadığınız bireyler gece yarısı bir hata işleyebiliyor ve yargının konusu kelam konusu olabiliyor. Bilişim hataları giderek arttı. Şu anda yargı teşkilatımızın kıymetli bir yükünü teşkil ediyor. Vatandaşlarımızı bu hususta aydınlatmamız lazım. Bu bahiste bilhassa gençlerimizi aydınlatmamız lazım. Neyin kabahat olup olmadığı noktasında genç yaşta tahminen farkında değiller. Bu hususta ortaokullarda, liselerde bilhassa hukuk ve adalet dersleri, ortaokullarda var, liselerde de seçmeli de olsa olması lazım. Bu bahiste gençlerimizi, çocuklarımızı bilhassa vatandaşlarımızı hatadan koruyabilmek için alınması gereken çok önlem var. Zira dijital çağ çok açık bir alan, hasebiyle bu alanda vatandaşlarımızı nasıl koruyabiliriz? İşte bu toplantı da bunun için yapılıyor” diye konuştu.

Panelin sonunda Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a Kişisel Verileri Koruma Kurulu Lideri Prof. Dr. Faruk Bilir tarafından “Kişiler Bilgilerin Korunması” bahisli kitap, Bartın Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Orhan Uzun tarafından ise çizgi sanatı ile yazılmış bir tablo ikram edildi

Öte yandan Bartın Üniversitesi konferans salonunda gerçekleşen “Veri Muhafazanın 44 Yılı: Mahremiyet Perspektifinden Yapay Zeka Çağı” adlı programa Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un yanı sıra Kişisel Verileri Koruma Kurulu Lideri Prof. Dr. Faruk Bilir, Bartın Vali Vekili Muhittin Gürel, AK Parti Bartın Milletvekili Yusuf Ziya Aldatmaz, Bartın Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Orhan Uzun, güvenlik kurumlarının yetkili amir, müdürleri, yargı ve adliye işçisi ile farklı kamu kurumlarında vazife yapan işçiler, öğretim vazifelileri ve öğrenciler katıldı.