Erzincan Kemaliye’nin Asırlık Lezzeti: Zetrin

Erzincan’ın Kemaliye ilçesine özgü bir baharat türü olan Zetrin, 120 farklı bitkinin karışımıyla elde edilerek yöre sofralarına lezzet katıyor. Asırlardır yapılan bu geleneksel ürün, hem şifalı özellikleri hem de eşsiz tadıyla dikkat çekiyor.

120 Bitkiden Gelen Şifa
Zetrin, Kemaliye’de Mart ayında doğada yetişen çeşitli bitkilerin toplanmasıyla hazırlanıyor. Kasım ayına kadar süren toplama işlemi sonrası bitkiler, gölgede kurutuluyor. Ardından kurutulmuş bitkiler taş dibeklerde dövülerek ya da modern yöntemlerle öğütülerek harmanlanıyor. Hazırlanan karışım, yörede genellikle kurutulmuş taş fırın ekmeği üzerine dökülerek tüketiliyor. Ayrıca zeytinyağı, peynir ve salatalar için de lezzet artırıcı olarak kullanılıyor.

Şifa Kaynağı Zetrin
Yörede “şifa kaynağı” olarak bilinen Zetrin’in sağlık üzerindeki etkileri de bilimsel çalışmalarla destekleniyor. Üniversite öğrencilerinin yaptığı bir tez çalışması, Zetrin’in bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ortaya koydu.

Bir Aile Geleneği
Kemaliye’de Zetrin yapımını yıllardır sürdüren Osman Birler, bu geleneğin nesilden nesile aktarıldığını belirtiyor. Dedesi ve babasından devraldığı bu kültürü 20 yıldır devam ettirdiğini söyleyen Birler, süreci şu sözlerle anlatıyor:

“Munzur Dağı eteklerinden ve Sarıçiçek Yaylası’ndan şifalı bitkileri topluyoruz. Gölge bir ortamda kurutup çuvallarda biriktiriyoruz. Kurutma işlemi tamamlandığında, 120 çeşit bitkiyi harmanlıyoruz. Eskiden taş dibeklerde dövülürdü, şimdi modern yöntemlerle öğütüyoruz. Zetrin, genellikle ıslatılmış taş fırın ekmeği üzerinde tüketiliyor. Ayrıca peynir, zeytinyağı ve salatalara da ekleniyor.”

Kemaliye’nin bu eşsiz lezzeti, günümüzde yalnızca az sayıda köylü tarafından üretiliyor. Emek isteyen bu geleneksel ürün, yöre kültürünün önemli bir parçası olarak öne çıkıyor.