Veli-Der’den Eğitimdeki Problemlere Tenkit

(İZMİR) – Veli-Der, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in eğitim siyasetlerine dair eleştirel bir “karne” sunarak eğitimde yaşanan sıkıntılara dikkati çekti.  Veli-Der İzmir 2 Nolu Şube Başkanı Turgut Aydın, “2023-2024 eğitim-öğretim yılında örgün eğitim dışına çıkan öğrenci sayısı mesleksel eğitim merkezleri ve açık öğretim ile birlikte 1 milyon 578 bin 941’e ulaştı. Okul dışına çıkışın temel nedeni ise artan yoksulluk. Eğitim dışındaki öğrenci sayısı son 3 yılın en yüksek düzeyine çıktı” dedi.

Veli-Der, İzmir’de mevcut eğitim siyasetlerini eleştirerek eğitimde yaşanan problemlere dikkati çekti. Karşıyaka’da yapılan basın açıklamasında konuşan Veli-Der 2 nolu Şube Başkanı Aydın, çocukların laik, kamusal, bilimsel eğitim hakkı ve eğitim işçilerinin haklarına ait ülke tarihinin en büyük tahribatının yaşandığına değindi. Aydın, şunları kaydetti:

“ Yoksulluk sonu altında geliri olan tüm ebeveynlerin çocuklarına eğitim dayanağı sağlanmalı”

“2023-2024 eğitim-öğretim yılında örgün eğitim dışına çıkan öğrenci sayısı mesleksel eğitim merkezleri ve açık öğretim ile birlikte 1 milyon 578 bin 941’e ulaştı. Okul dışına çıkışın temel nedeni ise artan yoksulluk. Eğitim dışındaki öğrenci sayısı son 3 yılın en yüksek düzeyine çıktı. Saha araştırmaları çocukların okul dışına çıkmasının temel nedenleri olarak ekonomik krizi, çocuk yaşta işçiliğin, çocuk yaşta evliliklerin yaygınlaşmasını, kamusal eğitim yokluğundan ve protokollerden kaynaklı çocukların tarikat üzere köktenci yapılara mecbur bırakılması, toplumsal devletin sorumluluğu olan lakin karşılanmayan hizmetlerin, çocuk, yaşlı, engelli bakım merkezleri, çocuklar eliyle gerçekleştirildiğini gösteriyor. MEB 2024 bilgileri ile eğitimden erken yaşta ayrılma her kademede artıyor, bilhassa ortaöğretim periyodunda daha da hızlanıyor. Eğitim dışına çıkan çocukların yüzde 73,9’u 14-17 yaş aralığında. Okul terkini önlemede acil kamusal tedbirler gerekiyor. Yoksulluk hududu altında geliri olan tüm ebeveynlerin çocuklarına her ay sistemli maddi eğitim takviyesi sağlanmalıdır. Fiyatsız okul yemeği, fiyatsız pak içme suyu yaşama geçirilmeli, okula ulaşım tüm çocuklar için fiyatsız sağlanmalıdır.”

Son 23 yılda MEB’in ikili eğitime son verileceğine dair açıklamaları olduğunu belirten Aydın, “İlkokulda öğrencilerin yüzde 42,5’i, ortaokulda yüzde 35,6’sı, imam hatip ortaokulunda yüzde 11,6’sı, genel ortaöğretimde yüzde 7’si, mesleksel ve teknik ortaöğretimde yüzde 1,9’u imam hatip liselerinde yüzde 0,8’i ikili eğitimle okula devam etmektedir. Çocukların eşit ve nitelikli eğitim hakkı açısından kâfi okul inşası planlanmalı, tercih edilmeyen okul çeşitleri akademik eğitim veren okullara dönüştürülmelidir” diye konuştu.

“Eğitime ayrılan bütçe güncellenmeli”

MEB’in 2025 yılı bütçesi 2 trilyon 186 milyar lira olduğunu anımsatan Aydın, “Bunun yüzde 80,1’i eğitim işçilerine yönelik harcamaları karşılıyor. Yüzde 9.7’si sermaye masrafları, yüzde 0,03’ü sermaye transferleri, yüzde 8’i mal ve hizmet sarfiyatları, yüzde 2,2’si ise cari transferlere ayrılıyor. Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na nazaran nitelikli eğitim amacı için eğitime ayrılan kamu kaynakları kamu harcamalarının yüzde 15-20’si oranında olmalıdır. Lakin 2025’te bu oran ülkemizde 9,9’dur. Eğitime kâfi bütçe ayrılmamıştır ve son derece yetersiz olan MEB bütçesi enflasyon karşısında süratle erimektedir. Eğitime ayrılan bütçe güncellenmeli, eğitime kâfi bütçe ayrılmalıdır” dedi.

“‘ Seçmeli ‘ adıyla mecburî dini içerikli ders dayatmasına son verilmeli “

Seçmeli derslerin haftalık ders dağıtım çizelgelerindeki yükünün arttırıldığına dikkati çeken Turgut Yıldız, “Seçmeli dersler kategorileri içerisindeki dini içerikli derslerin sayıları ve ders saatleri de artırıldı. Kimi okul yönetimlerinin baskıya varan yönlendirmeleriyle öğrenciler dini içerikli dersleri seçmeye zorlanmaktadır. Ders seçim periyotları vakıf, dernek ismi altında tarikat yapılarının da müdahil olduğu bir dayatmaya dönüştürülmektedir. Seçmeli ismiyle mecburî dini içerikli ders dayatmasına son verilmeli, her öğrencinin ilgi, istek ve yeteneğine nazaran özgürce istediği dersleri seçme imkanı tanınmalıdır” diye konuştu.